Ытык-мааны Сахам сирин олохтоохторо!

Бүгүн, саха  бастакы учуонай-лингвииһэ Семен Андреевич Новгородов күн сирин көрбүт күнүгэр, өрөспүүбулүкэбит тыл уонна сурук бичик күнүн үгэс быhыытынан бэлиэтиир. 2020 сыл Саха өрөспүүбулүкэтин Ил Дархана Айсен Николаев уурааҕынан Дойдуга бэриниилээх буолуу сылынан биллэриллибитинэн Төрөөбүт тыл күнэ ураты суолталанар.      

Орөспүүбүлүкэбитигэр государственнай уонна официальнай тыллары сайыннарыыга сөптөөх усулуобуйаны тэрийии, үөрэхтээһин эйгэтигэр, норуоттар бэйэ-бэйэлэрин байытыһыыларыгар тыл статуһун үрдэтии - биhиги  сурун сорукпут, энчирээбэт иэспит буолар. 

  Саха сиригэр 647 оскуола баарыттан   саха тылынан уерэтии 368 оскуола5а барар, 52 тыhыынча о5о үөрэнэр. Ону таhынан   саха тылын төрөөбүт тыл быhыытынан 30 тыhыынча тахса о5о үөрэтэр.   

Саха тылын уонна литературатын уерэтиигэ хаачыстыба үрдүүрүгэр каадыр боппуруоhа сурун оруоллаах. Биhиги өрөспүүбүлүкэбит оскуолаларыгар 605 саха тылын уонна литературатын учууталлара үлэлии-хамсыы сылдьаллар. Олортон 35 % муңутуур үрдүк категориялаахтар. 

Ийэ тыл суолтатын учуоттаан, оскуолаҕа араас предметтэри төрөөбүт тылынан үөрэтэр учууталлары бэлэмнииргэ сурун суолта уурабыт. Билиңңи ыччат сана технологиялары баhылаабытынан, кинилэр интэриэстэрин учуоттаан, эбии электроннай программалар Интернет нөңүө үөрэх эйгэтигэр киириилэрин хааччыйар улэ барар.

Билим эйгэтин бэлиэ ситиьиитинэн 15 томнаах сахалыы Улахан быһаарыылаах тылдьыт бэчээттэнэн тахсыбыта буолар. Бу сункэн улэ электроннай көрүҥҥэ киирбитэ торообут тылбыт баайын аан дойду таьымыгар таьаарар суду суолталаах.

Бугун, Ийэ тыл уонна сурук-бичик бэлиэ кунугэр, уорэх уонна наука министиэристибэтин ойобулунэн, “Бэлэм буол+” о5о хаьыата “Урун эьэчээн” диэн республикатаа5ы саха тылын олимпиадатын ыытан са5алыыр. Манна 3-с кылаастан 8-сыс кылааска диэри о5олор кыттыахтарын соп. Олимпиада5а кырачааннар билиилэрин ханатыахтара,  элбэх сананы  билиэхтэрэ-коруохтэрэ диэн эрэллээхпин.

Бу курдук торообут тылы ойуур, салгыы сайыннарар ситимнээх улэ тиьигин быспакка ыытылларыгар бары биир сомо5о буоларга ынырабын. Ийэ тылбыт үүнэ-сайда, чэчирии турарыгар  тэтимнээх хайысхабыт сал5аннын!

Саха Ороспуубулукэтин Уорэх уонна наука миниистирэ Владимир Егоров